خرمای شاهانی

خرما شاهانی یکی دیگر از خرماهای بسیار پر طرفدار و البته شناخته شده در ایران است.
تقریبا مردم ایران و بخصوص آن دسته از افرادی که خرما در سبد غذایی آنها همیشه قرار داشته و شناخت نسبی نسبت به خرما و برخی از انواع آن دارند، به خوبی خرمای شاهانی را می شناسند.

خرمای شاهانی یکی از انواع خرما است که در ایران کشت می شود. خرما شاهانی کشیده و با نوک باریک است و اغلب به رنگ قهوه ای روشن دیده می شود، هر چند رنگ قهوه ای تیره و کمی مایل به زرد آن نیز وجود دارد.

خرمای شاهانی را با نام های دیگری نیز در ایران می شناسند که عمدتا به نام شاونی در میناب، یا شونی در جهرم و فیروز آباد و یا حتی به نام خورک شانی در شهر های جنوبی مانند بندر عباس و حاجی آباد هم شناخته می شود.

نخل این خرما هر چند در شهرهای متنوعی در ایران دیده می شود و کشت می شود، ولی خواستگاه اصلی آن را استان فارس و بخصوص شهر جهرم است.
بیش از ۹۵ درصد از نخل های خرما که در شهرستان جهرم به بار می نشینند و کشت می شوند، از نوع خرمای شاهانی هستند.

خرما شاهانی از دسته خرماهای مرطوب تلقی می شود که البته بصورت نیمه مرطوب و خشک هم برداشت می شود.
 این خرما شیرینی زیادی دارد و ارزش غذایی بالایی نیز برای آن بر شمرده اند، و از خرماهای پر فروش در داخل ایران محسوب می شود.

بعضا این خرما بصورت خارک مصرف می شود. خارک آن نیز کاملا شیرین است و گسی خاصی ندارد.

البته خرما شاهانی فروش جهانی و صادرات زیادی هم دارد و به همین دلیل همواره تقاضای خارجی نیز داشته است. این خرما را عمدتا در همان استان فارس و شهر جهرم با بسته بندی معمول خرما یعنی در کارتن های ۲ تا ۱۰ کیلویی بسته بندی و نهایتا به بازار عرضه می کنند.

عمده صادرات این نوع خرما را می توان به کشورهای همسایه بر شمرد. اما خوشبختانه در سال های اخیر میزانی از این خرما نیز به کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر شده است.

فصل برداشت این خرما پاییز است. بعد از برداشت خرما، بسیاری از صنعت گران این حوزه، آنها را فورا بسته بندی و به به فروش می رسانند. خوشبختانه این خرما را می توان در مدت زمان چندین ماه هم در انبارهای سر پوشیده به خوبی نگهداری کرد.

خرمای شاهانی بصورت کلی به دسته های مختلفی تقسیم نمی شود. منظور اینکه خرمای شاهانه همان خرمای تعریف شده با شکل و شمایل قهوه ای رنگ، کمی تیره یا روشن تر، با خاصیت یکسان و دارای طعم یکسان است.

تنها وجه تمایز خرما شاهانی را می توان اندازه و یا حجم هر عدد خرما دانست. این خرماها را بعضا با همین معیار دسته بندی می کنند و به نام درجه یک و درجه دو می شناسند. منظور از درجه یک همان خرمای بزرگتر است که در برخی شرکت ها نوع سالم تر آن را نیز شامل می شود. منظور این است که از نظر له شدگی یا مرغوبیت ظاهری بسیار مطلوب است.

نوع درجه دو کمی ابعاد و حجم کوچکتری دارد و ممکن است بسته بندی آن نیز متفاوت باشد. از این رو نباید با استناد به نوع درجه یک و دو یا نوع بسته بندی محصول خرما شاهانی بین انها تفاوت زیادی قائل شد.

خواص خرما شاهانی

خرما شاهانی سرشار از مواد معدنی، آهن و منیزیم است و در طب سنتی به عنوان دارویی آرام بخش و تنظیم کننده ضربان قلب شناخته می شود.

خرما شاهانی کلسترول بالایی ندارد و باعث تنظیم کلسترول مثبت خون می شود. به دلیل داشتن آهن فراوان خون ساز است و برای افرادی که دچار کم خونی هستند بسیار مفید است.
به دلیل فیبر بالایی که دارد برای معده و دستگاه گوارشی نیز مفید است.

البته باید یاداور شد که خرما شاهانی قند به نسبت بالایی دارد. هر چند این قند طبیعی است و ضررهای قند مصنوعی را ندارد اما با این وجود باید در مصرف بیش از اندازه آن هم احتیاط شود.